Het belang van patenten bij de bescherming van innovatie – Een interview met patentspecialist Sander De Vrieze (Centexbel)

Naar aanleiding van zijn indrukwekkende derde plaats op de Patent Olympiade 2023, hebben we Sander De Vrieze geïnterviewd om meer te weten te komen over de competitie, zijn rol als patentspecialist bij Centexbel, en het belang van patenten bij de bescherming van innovatie.

Foto: Patent Olympiad 2023 podium
Vlnr: Sander De Vrieze - Centexbel - bronze, Christian Dank - Patent Analyst - Laudea Research Gmbh - gold (Oostenrijk), Sara Motahari - Patent Information Professional - ASML (Iran)

IMG 5057 copy © patent olympiad

Q: Proficiat met je indrukwekkende derde plaats op de Patent Olympiade 2023! Kan je ons meer vertellen over de wedstrijd en de uitdagingen die je tijdens het evenement hebt ondervonden?

Dit was mijn tweede deelname aan de Patent Olympiade, nadat ik eerder al in 2019 meedeed. Het is een open competitie waarin experts op het gebied van intellectuele eigendomsrechten, met name patenten, samenkomen om hun kennis te testen. In Europa zijn er ongeveer duizend van deze specialisten werkzaam bij bedrijven, en ik ben een van hen hier in België.

Tijdens de wedstrijd hebben we drie uur de tijd gehad om verschillende vragen rond patenten op te lossen. De hoofdvraag was een opdracht om documenten te zoeken om een patent ongeldig te krijgen., Daarnaast moesten we nog 12 kleinere vragen beantwoorden, zoals de geldigheid van patenten in specifieke landen. Het draait echt om wereldwijde vraagstukken, omdat het een wereldwijde discipline is.

Dus wat houdt onze missie concreet in? Het doorzoeken van octrooien, het ontcijferen van hun geheimen en het zoeken naar antwoorden. Kunnen we een nieuw octrooi aanvragen voor een innovatieve uitvinding? Het lijkt misschien simpel, maar er schuilt een uitdaging achter. Je kunt namelijk geen patent verkrijgen als iets al bestaat, dus deze experts moeten diep graven om te achterhalen of jouw briljante idee al gepatenteerd is.

Q: En wat heeft je gemotiveerd om deel te nemen aan zo'n prestigieuze competitie?

De Patent Olympiade begon in 2018 als een initiatief om ons vakgebied in de schijnwerpers te plaatsen en meer interesse te genereren. Ik ben een patentinformatiespecialist bij Centexbel en heb al 13 jaar ervaring in dit vakgebied. Mijn motivatie om deel te nemen komt voort uit mijn betrokkenheid bij dit vakgebied en het belang om het breder bekend te maken.

Q: Kun je wat meer inzicht geven in jouw specifieke rol binnen Centexbel en hoe deze bijdraagt aan het ondersteunen van innovatie in verschillende industrieën?

Ik ben een patentinformatiespecialist voor de textiel- en kunststoffenindustrie. Bedrijven, vooral KMO's, komen naar ons toe met vragen over innovatie-analyse, vrijheid om te opereren en patenteerbaarheidssanalyse. Ik ondersteun hen bij het beoordelen of het de moeite waard is om een patent aan te vragen voor hun uitvindingen. Centexbel fungeert als de eerste beoordelaar, en werkt samen met externe kantoren gespecialiseerd in patenten. Centexbel fungeert als een octrooicel* van de Federale Overheidsdienst Economie, en probeert de bedrijven zo goed mogelijk te helpen met hun vragen over intellectuele eigendomsrechten. Meer informatie over de Patentcel FOD vindt je trouwens hier terug.

*De Octrooicellen zijn het contactpunt waar alle ondernemingen van een sector terechtkunnen voor gratis gepersonaliseerd advies over intellectuele eigendom. Ze verspreiden ook informatie via hun website, infosessies en publicaties.

Q: Hoe kunnen bedrijven en organisaties genieten van de expertise die Centexbel biedt op het gebied van patenten en intellectuele eigendom?

Bedrijven en organisaties kunnen bij Centexbel terecht voor ondersteuning bij vragen over intellectuele eigendomsrechten, met name patenten, maar evengoed ook andere rechten zoals merken, modellen… We bieden advies en begeleiding om hun innovatieve ideeën te beschermen. We helpen hen bij het nemen van de juiste stappen om hun innovaties te beschermen en adviseren over octrooiaanvragen, vrijheid om te opereren en andere aspecten van intellectuele eigendom.

Q: Laten we eens praten over het belang van patenten voor de bescherming van innovatie. Waarom zijn patenten essentieel in de hedendaagse wereld om de creativiteit en inventiviteit van bedrijven te beschermen?

Patenten zijn van cruciaal belang voor innovatie omdat ze de creativiteit en inventiviteit van bedrijven beschermen. Ze zorgen ervoor dat nieuwe uitvindingen niet zonder toestemming kunnen worden gekopieerd. Een gebrek aan bescherming kan leiden tot het verlies van waardevolle ideeën en uitvindingen. Een opmerkelijk voorbeeld hiervan is het verhaal van speculoospasta en de uitvinders ervan. Er was zelfs een televisieprogramma genaamd 'De Uitvinders', waarin speculoospasta als een baanbrekende uitvinding werd gepresenteerd. Belgische uitvinders hadden een patent op het maken van speculoospasta, dat later werd aangekocht door Lotus. Echter, dit patent werd later ongeldig verklaard door een Belgische rechtbank vanwege het ontbreken van nieuwheid. Dit illustreert enkele van de complexe uitdagingen binnen het domein van patenten. Het is zeker mogelijk om nieuwe patenten te verkrijgen, maar een van de fundamentele vereisten is dat de uitvinding volledig nieuw moet zijn, zonder eerdere publicatie. Bedrijven moeten daarom zorgvuldig overwegen om hun innovaties te beschermen!

Q: Wat zou je willen adviseren aan bedrijven en start-ups die hun innovatieve ideeën willen beschermen door middel van patenten? Wat zijn enkele belangrijke stappen om in overweging te nemen?

Voor bedrijven en start-ups die hun innovatieve ideeën willen beschermen, is het van cruciaal belang om eerst te onderzoeken of het idee al elders bestaat. Een patenteerbaarheidsanalyse kan hierbij van onschatbare hulp zijn.

Bovendien zijn er twee andere essentiële aspecten om in gedachten te houden. Een van deze overwegingen betreft de Freedom to Operate-analyse, ook wel bekend als de FTO-analyse. Dit betekent dat wanneer je een innovatie wil gebruiken en vermarkten, zowel in België, Europa, Amerika of elders, je zorgvuldig moet controleren of andere bedrijven of entiteiten reeds een patent hebben op jouw idee. Dit is een veelvoorkomend verzoek binnen de wereld van intellectuele eigendom. Een ander aspect, dat wellicht bekender is bij het grote publiek, betreft het valideren van de nieuwheid van jouw uitvinding.

Bovendien is het verstandig om advies te zoeken bij experts op het gebied van intellectuele eigendomsrechten en octrooiaanvragen. Het is van vitaal belang om de juiste stappen te zetten om jouw innovatie te beschermen en te voorkomen dat deze zonder toestemming wordt gekopieerd.

Ons 'patentenboekje' kan trouwens een uitstekende eerste stap zijn in dit proces!

Q: Hoe zie je de toekomst van patenten en intellectuele eigendom evolueren, en welke rol verwacht je dat Centexbel daarin zal spelen?

De toekomst van patenten en intellectuele eigendom zal waarschijnlijk beïnvloed worden door nieuwe technologieën zoals artificiële intelligentie en semantisch zoeken. Deze tools kunnen worden gebruikt voor nieuwigheidsanalyses en patenteerbaarheidsanalyses, maar hun efficiëntie is momenteel beperkt. Dit baart me zorgen voor de toekomst, waarin mensen wellicht denken dat ze een volledige analyse hebben uitgevoerd met behulp van die tools, terwijl dit in werkelijkheid niet het geval is. Het feit blijft dat de databases die deze programma's gebruiken, zoals Google Patents, niet alle beschikbare gegevens bevatten en niet in staat zijn om alle patenten wereldwijd op te sporen. Daarnaast zijn deze tools voornamelijk geoptimaliseerd voor normaal Engels, wat een beperking kan vormen voor patenten die op een andere manier zijn beschreven, zoals in de textielindustrie. Hierin ligt een groot verschil tussen wat artificiële intelligentie kan bereiken en wat een expert kan bieden.

Daarom ben ik ervan overtuigd dat er altijd een plaats zal zijn voor menselijke expertise, vooral in nichegebieden zoals de textielindustrie. Gespecialiseerde software kan zeker van nut zijn om gegevens sneller te verkrijgen, maar het vermogen om context te begrijpen, nuances te interpreteren en creatieve oplossingen te bedenken, blijft voorlopig voorbehouden aan menselijke experts.

Centexbel zal blijven bijdragen aan het ondersteunen van bedrijven en organisaties bij de bescherming van hun innovaties en zal de ontwikkelingen op het gebied van intellectuele eigendom nauwlettend volgen om te blijven voorzien in de behoeften van de industrie.

Laatste plaatsen! Op dinsdag 17 oktober bundelen Centexbel en Fedustria hun krachten om een praktische en toegankelijke infosessie te organiseren over de bescherming van intellectuele eigendom.

Tijdens deze infosessie zullen experts uit het veld u toelichten wat zoal als intellectuele eigendom kan worden beschermd, waarom u uw intellectuele eigendom zou beschermen, hoe u die bescherming kan bekomen, en wat dit u kan kosten.

Een geweldige kans om de basis te leren over patentbescherming en intellectuele eigendomsrechten!

Meer info en inschrijven

Deelname is gratis maar inschrijven is noodzakelijk.