Het beste relancebeleid? Laat de bedrijven werken! Met zo weinig mogelijk coronabeperkingen, tenzij de strikt noodzakelijke
Opinie van 30/04/2021 door Fa QuixHet lijkt er soms op dat de overheden in ons land geldbronnen hebben ontdekt die oneindig zijn: zó gemakkelijk blijven ze geld uitdelen aan sectoren en bedrijven die door de overheid gesloten moe(s)ten blijven wegens de coronapandemie. En soms is het zelfs nog te weinig steun voor sommige van die getroffen bedrijven. Maar ‘oneindige geldbronnen’ bestaan niet. Dit zijn immers de toekomstige belastingen die we met z’n allen zullen moeten ophoesten om de financiële kraters die nu gemaakt worden op te vullen.
Dat de rente nu nul is, of zelfs licht negatief, is evenmin een reden om ongelimiteerd hoge schulden aan te gaan. Vooreerst moet de hoofdsom van die leningen óók terugbetaald worden. Daarnaast kan de rente zelf in de toekomst stijgen: bv. wanneer de leningen moeten worden verlengd op een ogenblik van inflatie met (sterk) oplopende rentevoeten. De gevreesde rentesneeuwbal zal dan weer aan het rollen gaan.
Het excuus dat het nu niet het moment is om te besparen omdat de economie in ademnood zit, klopt slechts ten dele. Het beste relancebeleid is immers een open economie, en niet een overheid die geld uitgeeft. Laat de bedrijven werken, binnen afgesproken protocols, en met zo weinig mogelijk beperkingen tenzij de strikt noodzakelijke! De economie zal dan wel weer vanzelf opveren en er zijn heel wat minder overheidsmiddelen nodig. Maar neen, het Overlegcomité met alle regeringen verkiest blijkbaar dat grote delen van de economie gesloten blijven zodat diezelfde overheden de geldkraan kunnen blijven openzetten.
Vastzittend in de tunnelvisie van de virologen, werd en wordt het bredere plaatje niet meer gezien. Vandaar de angstreflexen voor de opening van de horeca, de doemberichten over de scholen, over het reizen, over het winkelen, en het negeren van de eventsector inclusief cultuur.
En waarom heeft de overheid niet méér ingezet op meer capaciteit op intensieve zorgen? Er is een noodsituatie ontstaan, maar er was geen echt noodplan, met bv. noodhospitalen (via het leger?) of tijdelijke capaciteitsverruiming? Daar had de overheid zich al een jaar geleden op kunnen voorbereiden. Gouverner, c’est prévoir.
Dat de zogenaamde ‘niet-essentiële winkels’ zoals de woonwinkels en de modehandel sinds het begin van de pandemie en de coronamaatregelen al driemaal gesloten werden (of zo goed als met het shoppen op afspraak) en dit voor samen dik vier maanden, was en is volstrekt buitensporig, zonder noemenswaardige sanitaire winst. Dat wist men maar al te goed, maar ‘men moest en zou een signaal geven’. Een duur signaal, met honderden miljoenen euro gemiste omzet. Nodeloos gemiste omzet.
Er kunnen per sector afspraken (protocols) worden gemaakt over perfect coronaveilig werken zonder dat dat het werken onmogelijk of onrendabel maakt. Op die manier wordt het virus bestreden en kan de economie blijven draaien. Zo wordt vermeden dat het gat in de overheidsbegroting een strop rond de hals van de bedrijven en de werkende mensen wordt.
Fa Quix, directeur-generaal