Bedrijven trekken aan de alarmbel: bij deze kostenexplosie komt de productie fundamenteel in gevaar. De federale regering moet snel ingrijpende maatregelen treffen.
Opinie van 11/03/2022 door Fa QuixSinds het begin van de oorlog in Oekraïne hebben verschillende bedrijven ons de alarmerende boodschap gegeven dat zij overwegen om hun productie geheel of gedeeltelijk en al dan niet tijdelijk stil te leggen omwille van de exploderende energieprijzen én loonkosten. En dan maken we nog abstractie van andere stijgende kosten zoals voor transport, grondstoffen, enz., evenals van de gestage toename van bijkomende kostenverhogende verplichtingen op sociaal vlak, milieu... Het gaat daarbij zeker niet alleen over kleine bedrijven, wel integendeel, want “gevestigde waarden” en grote spelers in hun marktsegment trekken evenzeer aan de alarmbel.
De toestand is op korte tijd dramatisch verslechterd. Waar is de sense of urgency bij onze regeringen, in de eerste plaats de federale?
De grote boosdoener is natuurlijk de exploderende energiekost, al mogen we de andere fors gestegen kostenposten ook niet uit het oog verliezen. Vorige week meldde een bedrijfsleider dat zijn energiefactuur van februari méér dan 50 % van zijn maandomzet bedroeg. Andere bedrijven meldden dat zij moeten produceren met toenemend verlies en dit voor activiteiten die tot voor kort nog winstgevend waren. Het is evident dat zij dat niet kunnen volhouden. Het is zover gekomen dat ‘niet produceren goedkoper is geworden’, lees minder verlieslatend dan wel produceren.
Uiteindelijk moeten al die kostenstijgingen betaald worden. Fedustria heeft op 7 maart de premier, de vicepremiers en alle partijvoorzitters in dit land een dringende e-mail gestuurd met de vraag om meteen een plafond in te voeren op de energieprijzen voor de industrie, en dit zowel voor gas als elektriciteit. En om de bevoorradingszekerheid op lange termijn te garanderen moeten zoveel mogelijk kerncentrales zo lang mogelijk openblijven. En dat zijn méér dan twee kerncentrales.
Ook in het systeem van de automatische loonindexering moet meteen worden ingegrepen. Met een indexeringskost van meer dan 8 % in minder dan één jaar tijd verliezen onze bedrijven snel aan loonkostencompetitiviteit. En dan is het nog bang afwachten wat de impact van de oorlog in Oekraïne zal zijn op de inflatie, al kunnen we ervan uitgaan dat die nog een hele tijd op een hoog niveau zal blijven met alle gevolgen van dien. Omdat de inflatie in België veel hoger is dan in de buurlanden, zelfs bijna dubbel zo hoog, en dat die inflatie meteen in de loonkosten wordt doorgerekend, is er niet één, maar zijn er wel drie (!) indexsprongen nodig om het competitiviteitsverlies uit te vlakken.
Ten gevolge van de aanslepende coronacrisis zitten vele bedrijven door hun reserves heen. En met de snel verslechterende conjunctuur kunnen deze enorme kostenstijgingen niet zomaar worden doorgerekend. Integendeel zelfs. We stevenen in veel gevallen dan ook af op een ware catastrofe en dat zal niet alleen in de textiel-, hout en meubelindustrie het geval zijn.
De toestand is op korte tijd dramatisch verslechterd. Waar is de sense of urgency bij onze regeringen, in de eerste plaats de federale? De regering(en) moet(en) dringend een aantal steunmaatregelen voor de bedrijven nemen. Naast de hogergenoemde maatregelen is ook een soepel systeem van tijdelijke werkloosheid absoluut nodig, naar analogie met de tijdelijke werkloosheid overmacht-corona. Maar we vrezen dat er veel meer nodig zal zijn, want de economische toestand is vandaag nog een stuk slechter dan tijdens de eerste coronalockdown van de lente van 2020.
Komen er niet snel ingrijpende maatregelen – plafond op energieprijzen, indexsprongen, soepel systeem tijdelijke werkloosheid… – dan gaan volledige stukken van onze maakindustrie dit jaar nog verdwijnen. Een ongeziene welvaartsvermindering zal er het resultaat van zijn. The time is now!
Fa Quix, directeur-generaal